“Volgens het etymologisch woordenboek werd de term freelance voor het eerst gebruikt door de Schotse schrijver Sir Walter Scott in zijn ridderroman Ivanhoe (1819). In dat verhaal beschrijft hij een middeleeuwse huursoldaat wiens speer (‘lance’) niet aan enig landheer toebehoorde, maar die zijn diensten beschikbaar stelde voor geld. Van de veertiende tot de zestiende eeuw waren er in Europa grote groepen van deze ‘free lances’.”
Aldus Louël de Jong in het artikel ‘Iedereen eigen baas’ in het afgelopen Flow Magazine.
Wat een schitterende achtergrond van de freelancer, oftewel zzp-er, oftwel zelfstandig professionals, oftewel zelfstandig ondernemer. Ik vind het mooi om te weten dat mijn soort werk afstamt van een vrijgevochten ridder die zelf bepaalt voor wie hij werkt. Ook al ziet mijn zelfstandig leven er wellicht wat anders uit dan Ivanhoe en de andere ‘free lancers’. Veel achter een laptop zitten is toch net iets anders dan paardrijden met een lans in de aanslag.
Maar ik herken het gevoel van vrijheid.
Het gevoel van ‘ik doe het liever op mijn eigen manier’. Het gevoel van ‘het is niet altijd makkelijk, maar dit is wel de manier waarop ik het beste tot mijn recht kom’. Het gevoel van ‘ik weet niet precies hoe het werkt, maar ik zoek het zelf wel uit’.
Ik heb nooit zo geloofd in ‘werk is nu eenmaal een noodzakelijk kwaad dat niet leuk hoeft te zijn’. Dat is wel hoe het voor veel mensen lijkt te zijn. Het is dan ook interessant om in het verdere artikel te lezen dat er in de loop van de geschiedenis sowieso steeds anders tegen werken en banen werd aangekeken.
Zo was het vroeger heel gewoon om zelfstandige te zijn. Als je in de jaren ’20 in loondienst ging werken, hield dat in dat je de winkel of boerderij niet van je vader kon overnemen. In loondienst gaan was dus een afgang, een teken van falen. Pas vanaf de jaren ’60 werd het steeds gewoner om in loondienst te werken. Met de opkomst van grote bedrijven en vakbonden. En weer vanaf begin jaren ’90 kwamen de eerste modernere ‘free lances’.
Voor alle mensen die het idee hebben vast te zitten in werk ‘omdat het zo hoort’: dat hoeft dus niet! Hoe we tegen werk aankijken en welke mogelijkheden er zijn, verandert door de jaren heen. Zoals alles eigenlijk. Dus voel je vrij en geroepen om je eigen weg te vinden. Je eigen ideale werksituatie te vinden. Of te scheppen.
En dan maakt het dus niet uit of dat in loondienst is. Of als zelfstandig professional. Of iets daar tussen in. Zolang je je er maar bewust van bent dat er altijd iets te kiezen valt. Altijd.
Wat een vrijheid, voor iedereen!
