(Ik heb 4 columns geschreven voor de site van ikbenopen.nu. Ze horen zo bij mijn verhaal dat ik ze graag ook via mijn eigen site deel. Dit is column 2, oorspronkelijk geplaatst in mei 2022).
Wat ik zelf erg fijn vond aan mijn diagnose ADHD een paar jaar geleden, is dat ik eindelijk begreep waarom mijn brein, gedachtes en handelingen vaak zo anders werkten dan bij anderen. Dat wil niet zeggen dat mijn brein fout of verkeerd werkt, of dom is. Maar ik probeerde bij wijze van spreken als een vierkant figuurtje in een ronde vorm te passen. Dat past natuurlijk nooit.
De meeste mensen staan helemaal niet stil bij waarom dingen zijn zoals ze zijn. Omdat het voor de meeste mensen heel logisch is hoe de dingen werken, omdat alles goed aansluit op hun brein. Er is een gemiddelde, iets waar de meeste mensen in passen of aan voldoen, en daar worden dan de gangbare school-, werk- en leefsystemen op ingericht.
En dat kan een probleem zijn, als wat ‘gewoon’ is, voor jou helemaal niet zo gewoon voelt. Omdat je keer op keer tegen dingen aan loopt. En je -meestal onbedoeld – van alles anders doet dan hoe het ‘hoort te gaan’. En het gekke is: de meeste mensen weten op de een of andere manier wél wat de bedoeling is. Alsof er een grote handleiding van het leven is geschreven, maar jij dat niet kan lezen.
Voor mensen die zich onder andere herkennen in de termen AD(H)D, autisme, dyslexie, dyscalculie, hoogbegaafdheid en hooggevoeligheid is ‘het gangbare’ dus helemaal niet altijd logisch, gewoon of makkelijk. En daarom kunnen zij -in allerlei gradaties- meer moeite hebben om goed te functioneren op het gebied van leren, school, werken of alledaagse dingen. Niet omdat ze dommer, lui, of tegendraads zijn, maar omdat het brein echt anders werkt en niet goed aansluit op dingen als leermethodes, regels, werkplekken en vormen.
Gelukkig is hier steeds meer aandacht voor, en de term neurodiversiteit sluit daar mooi op aan.
“Neurodiversiteit betekent eenvoudigweg dat er verschillen zijn tussen de breinen van mensen en dus verschillende manieren van denken en leren. Het standaardbrein bestaat niet. Zoals we biodiversiteit, culturele en raciale diversiteit hebben, zo is er ook sprake van diversiteit in breinen en dat noemen we neurodiversiteit. De benadering van neurodiversiteit nodigt uit om te kijken naar het totaalbeeld van de capaciteiten van een persoon. Door alle breinen als divers te benaderen ontstaat er meer gelijkwaardigheid.” (Bron: impulsenwoortblind.nl)
En in plaats van te proberen om iedereen in het gangbare hokje te laten passen, en iedereen die dat niet -helemaal- lukt als een probleem te bestempelen, kan het helpen als we erbij stilstaan en er van uitgaan dat er altijd natuurlijke verschillen in de breinen van mensen zijn. En dat ook gaan omarmen. Want we hebben alle soorten en maten breinen nodig voor een gezonde, duurzame, leuke, productieve, gezellige en creatieve samenleving!
Je reactie, opmerking of vraag kan je onder deze column plaatsen. Of mail me.